Assertiviteit op het werk: verschil met agressief gedrag & 3 oefeningen

Auteur: Denise Paalvast

---

Je wilt "nee" zeggen, maar doet het toch niet. Of je zegt het wél, maar krijgt een nare reactie terug. Herkenbaar? Je bent niet de enige. Veel mensen vinden het moeilijk om grenzen aan te geven zonder bot of te fel over te komen. Gelukkig is assertiviteit een vaardigheid die je kunt leren. In dit artikel leer je het verschil tussen assertief en agressief gedrag, inclusief drie oefeningen om meteen mee te starten.

---

Wat is assertief gedrag?

Assertiviteit betekent dat je voor jezelf opkomt op een manier die respectvol is naar de ander. Je zegt wat je vindt, voelt of nodig hebt, zonder te zwijgen en zonder te schreeuwen.

Kenmerken van assertief gedrag

• Je spreekt rustig en duidelijk.
• Je blijft bij je punt, ook als het spannend wordt.
• Je houdt rekening met de ander, zonder jezelf weg te cijferen.

Belangrijk: assertiviteit is geen karaktertrek, maar een communicatievaardigheid. Iedereen kan het leren.

Bekijk de training Assertiviteit als basisvaardigheid

---

Wat is agressief gedrag?

Agressief gedrag lijkt soms op assertiviteit, omdat beide duidelijk zijn. Maar de intentie is anders: agressief gedrag houdt geen rekening met de ander en is vaak dwingend of controlerend.

Assertief	Agressief
"Ik respecteer mezelf én jou."	"Wat jij wilt, boeit me niet."
Rustige toon	Boos, sarcastisch of verwijtend
Gericht op samenwerking	Gericht op controle of winnen

Onthoud: assertiviteit bouwt relaties op, agressiviteit breekt ze af.

---

Hoe ziet dat eruit op de werkvloer?

Voorbeeld 1 - Assertief

"Mag ik je iets vragen? Ik merk dat ik mijn werk minder goed afrond als ik vaak word gestoord. Zullen we daar afspraken over maken?"

Voorbeeld 2 - Agressief

"Kun je me alsjeblieft een keer met rust laten? Ik heb wel wat beters te doen!"

Voorbeeld 3 - Subassertief (vermijdend)

Je zegt niets, slikt je frustratie in en werkt geïrriteerd verder.

De assertieve aanpak is het krachtigst: je spreekt je uit zónder strijd.

---

Waarom vinden we assertiviteit zo moeilijk?

Er kunnen meerdere oorzaken zijn:

• Je hebt geleerd dat 'nee zeggen' onbeleefd is.
• Je wilt de harmonie bewaren, ook als dat ten koste van jezelf gaat.
• Je voelt je onzeker of minderwaardig.
• Je denkt dat assertief zijn hetzelfde is als onaardig zijn.
• De werksfeer maakt het lastig, bijvoorbeeld door hiërarchie of groepsdruk.

Hoe vaker je oefent, hoe makkelijker het wordt.

---

3 oefeningen om direct te starten

Wil je vandaag nog sterker communiceren? Begin dan klein, met deze 3 praktische tips:

1. Zeg 1 keer per dag bewust "nee"

   Bijvoorbeeld: "Vandaag lukt dat niet voor me."
   Je zult merken dat de wereld niet vergaat. En dat jij groeit in kracht.

2. Gebruik ik-boodschappen

   Fout: "Jij let nooit op bij vergaderingen."
   Goed: "Ik merk dat ik afhaak als mensen onderbreken."
   Dat klinkt vriendelijker en komt beter over.

3. Oefen met stiltes

   Zeg wat je wilt zeggen... en wacht. Stiltes zijn niet ongemakkelijk, maar juist krachtig. Ze geven je gesprekspartner de tijd om te reageren.

---

Wanneer is een assertiviteitstraining slim?

Je wéét wat je zou willen zeggen, maar op het moment zelf lukt het niet. Of je valt terug in oud gedrag. In dat geval helpt een training. Tijdens de training Assertiviteit als basisvaardigheid oefen je in een veilige setting met herkenbare situaties. Je leert:

• "Nee" zeggen zonder schuldgevoel.
• Grenzen stellen aan dominante collega's.
• Gesprekken voeren met rust en zelfvertrouwen.

Onze ervaren trainers helpen je groeien. Dit doen zij stap voor stap, met heldere feedback en praktische oefeningen.

---

Sterker communiceren? Begin vandaag

Wil je minder stress, meer zelfvertrouwen en betere gesprekken op je werk? Je hoeft het niet alleen te doen. Vergroot je overtuigingskracht en leer opkomen voor je belangen, op een manier die bij jou past.

bekijk alle trainingen voor effectief communiceren  Schrijf in op de training Assertiviteit als basisvaardigheid 

---

Veelgestelde vragen over assertiviteit

 

---